Begin februari bracht SRAM, na vier jaar ontwikkeling, haar vernieuwde elektrische 12-speed groepset ‘RED eTap AXS’ uit. Met de verbeterde (kenmerkende) ketting, de met vloeistof gedempte achterderailleur, 12-speed cassette én unieke combinatie voorbladen levert het een volledig vernieuwde schakelervaring op. Kortom: veel innovatie op de meest high end groepset van het Amerikaanse bedrijf. Tot nu toe. Want dit alles is nu ook verkrijgbaar in een meer betaalbare uitvoering. Maak kennis met SRAM Force eTap AXS.
SRAM Force eTap AXS
SRAM Force eTap AXS. Een mond vol, maar simpel gezegd brengt het alle vernieuwingen aan eTap, het elektronische schakelsysteem, naar de Force-groepset. En dat zijn er flink wat. Alles met maar één doel in het achterhoofd; om meer capabel in te kunnen spelen op het toenemend aantal scenario’s waarin de fietser zich tegenwoordig begeeft.
Kleiner(e) voorbladen
SRAM is daarom vanaf nul begonnen wat betreft de aandrijving. Zowel in het aantal tandwielen voor als achter heeft dit geresulteerd in opvallende wijzigingen. Zo is het gat tussen de twee voorbladen nog enkel in sprongen van 13 tandwielen te verkrijgen. Ter info: een standaard compact is voorzien van een 50/34-combinatie: een verschil van 16 tanden. Maar SRAM heeft niet zomaar voor een kleiner verschil gekozen. Deze kleinere sprong tussen het binnen- en buitenblad moet voor een soepelere en sneller schakelmoment zorgen. Bovendien is elke Force-cassette voorzien van het kleinste kroon met 10 tanden. Hierdoor kunnen ze de voorbladen kleiner houden. Want wees eerlijk: niemand draait met gemak een 52/10 rond. De grootste te verkrijgen combinatie is dan ook 48/35. Daarnaast is er ook voor optie 46/33 te kiezen. Bovendien is er voor veldrijden, triatlon, tijdrijden én criteriums nog te kiezen voor één voorblad. Voor ieder wat wils dus.
Grotere cassette
Dat de kleinste krans achter maar 10 tanden heeft, is niet het enige verschil. Nu de cassette een 12-speed is, heeft SRAM de mogelijkheid aangegrepen om de meeste kransen met een verschil van slechts één tand te monteren. Alhoewel 6 opeenvolgende stappen van één tand niet indrukwekkend klinkt, maakt het in de praktijk veel verschil. Allereerst is de kans groter dat je perfecte combinatie vindt die bij jouw natuurlijke cadans past. Maar de kleine stapjes hebben nóg een voordeel: de schakelmomenten verlopen soepeler.
Zoals in bovenstaande afbeelding te zien valt, is de cassette in drie verschillende uitvoeringen te verkrijgen: 10-26, 10-28 én 10-33. Daarmee is eigenlijk het complete bereik van de traditionele compact-uitvoeringen haalbaar, en gaat dat van SRAM zelfs verder. De cassettes zijn op elke XDR-hub te monteren, wat de universele standaard is voor kransen met minder dan 11 tanden. Op veel moderne Zipp-wielen vindt je tegenwoordig al een XDR-hub. Oudere modellen zijn compatibel.
Ketting en achterderailleur
Een ander belangrijk onderdeel van het aandrijfsysteem op de fiets is de ketting. En net zoals bij de high end variant heeft de Force eTap-groepset een opvallend gevormde ketting. Om een hoger aantal tandwielen op de cassette te krijgen, moest de ketting smaller gemaakt worden. Vanaf de tekentafel is er gewerkt aan een smallere ketting, maar een die qua sterkte niet onder moet doen aan het ‘traditionele’ model. Wat uiteindelijk heeft geresulteerd in de zogenaamde ‘Flattop’. Naast het feit dat de ketting smaller is, heeft de nieuwe vorm een bijkomend voordeel; hij is een stuk stiller.
Ook de achterderailleur is niet ongemoeid gelaten. Naast de taak om de ketting soepel over de cassette te begeleiden, moet deze ook zorgen voor voldoende spanning op de ketting. En dat is een belangrijke factor als je foutieve schakels wilt uitsluiten. SRAM heeft de traditionele sterke veer uit de derailleur – die de ketting op spanning houdt – vervangen voor een met vloeistof gevulde demper. Deze moet voorkomen dat de ketting gaat ‘springen’, zonder de keramische lagers van de pulleys tegen te werken.
De shifters
Een van de belangrijke, kenmerkende onderdelen van SRAM zijn de shifters. Zo is de ‘lever’ onder de rechter remklauw bedoelt voor opschakelen (achter), en links voor terugschakelen. Wil je de ketting op een ander voorblad? Druk beide knoppen in en voilà. Verder zijn volledig compatibel met hydraulische schrijfremmen. Om liefhebbers van velgremmen niet uit te sluiten, hebben ze hier ook een variant voor gemaakt. Mocht je gebruik maken van een tijdritstuur, is er net zoals bij de RED-set een Blipbox. Dit is een draadloze ‘afstandsbediening’ voor zowel het op- als terugschakelen.
Vermogensmeter-proof
SRAM ziet ook dat de vraag naar vermogensmeters toeneemt. Daarom hebben ze, net zoals bij de RED groepset, de crankset vermogensmeter-proof gemaakt. En dus is de vermogensmeter, bij aanschaf, simpelweg en direct een optie. Er valt te kiezen uit een eenzijdige Quark-vermogensmeter, of de duurdere spider-variant van Quark. Deze laatstgenoemde meet het vermogen van beide benen met een maximale afwijking van 1,5%. Nauwkeurig dus!
AXS-app
Last but not least: alle elektrische onderdelen maken gebruik van de AXS-connectie, en werken dus samen met de bijbehorende smartphone-app. De applicatie is méér dan alleen een status-uitlezer. De hele schakelbeleving is naar eigen wens in te stellen. Zo is het mogelijk om in te schakelen dat het systeem automatisch meeschakelt op het moment dat je van voorblad wisselt. Door achter ook te schakelen, verkleint SRAM het verschil in omwentelingen. Iets dat de algehele fietservaring dus een stuk aangenamer kan maken. Maar net zo makkelijk uit te zetten is, als de situatie hier niet om vraagt. Bovendien verkrijg je firmware-updates via deze app, evenals updates over de batterijstatus.
Gewicht en prijzen
De groepset is vanaf nu beschikbaar, en fietsen van verschillende grote merken als BMC, Trek, Orbea en Specialized kunnen uit de fabriek met SRAM Force eTap AXS geleverd worden. Uiteraard is de groepset ook los te koop. Het grote verschil met de SRAM RED eTap AXS is dan ook materiaalkeuze. Dit heeft gezorgd voor iets meer gewicht (zo’n 300 gram zwaarder dan dezelfde configuratie in RED). Maar nog belangrijker is het effect op de prijs.
- 2x Hydraulic Road Disc Brake (met vermogensmeter 2912 g): adviesprijs €2.548
- 2x Rim Brake (met vermogensmeter 2553 g): adviesprijs €2.408
-
1x Hydraulic Road Disc Brake (met vermogensmeter 2608 g): adviesprijs €2.148
-
1x Rim Brake (met vermogensmeter 2249 g): adviesprijs €2.048